بازار رضا مشهد، نگینی درخشان در میان جاذبههای گردشگری و تجاری این شهر مقدس، مقصدی دلانگیز برای زائران و گردشگران است. این بازار با قدمتی دیرینه و معماری سنتی چشمنواز، به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده ایران، تجربهای منحصر به فرد از خرید را به ارمغان میآورد. در این مقاله، به گشتی در این بازار پر رونق خواهیم پرداخت و با تاریخچه، معماری، بخشهای مختلف و جذابیتهای آن آشنا خواهیم شد. همچنین، به نکاتی برای خریدی به یاد ماندنی در این بازار، از جمله چانهزنی، شناخت اجناس اصل و با کیفیت و معرفی برخی از مشهورترین مغازهها، اشاره خواهیم کرد. علاوه بر این، اطلاعاتی مفید در خصوص ساعات کار، نحوه دسترسی و امکانات رفاهی این بازار ارائه میدهیم. مطالعه این مقاله، پیش از سفر به مشهد، شما را برای یک گشت و گذار لذتبخش و خریدی خاطرهانگیز آماده خواهد کرد.
بازار رضا کجاست؟ مسیرهای دسترسی به بازار
آدرس دقیق بازار رضا: مشهد، ضلع شرقی میدان بیت المقدس (فلکه آب)، خیابان امام رضا، بین چهارراه 17 شهریور و شیخ طوسی
ساعات کاری بازار: ۹ تا ۲۲ هرروز
این بازار به دلیل نزدیکی به حرم مطهر امام رضا (ع)، به عنوان یکی از پر بازدیدترین بازارهای مشهد شناخته میشود. برای دسترسی به این بازار، میتوانید از مترو، اتوبوس، تاکسی یا خودرو شخصی استفاده کنید. نزدیکترین ایستگاه مترو، ایستگاه بسیج یا 17 شهریور است. اتوبوسهای خطوط بیآرتی امام رضا نیز در ایستگاه باب الجواد، که در چند قدمی بازار قرار دارد، توقف میکنند. همچنین، میتوانید با تاکسی از هر نقطه شهر مشهد به میدان بیت المقدس (فلکه آب) یا چهارراه 17 شهریور بروید و سپس با کمی پیادهروی به بازار برسید. اگر با خودرو شخصی به مشهد سفر میکنید، میتوانید از پارکینگهای عمومی اطراف بازار استفاده کنید.
تاریخچه بازار رضا مشهد
بازار رضا مشهد، با قدمتی بیش از 50 سال، یکی از قدیمیترین و مشهورترین بازارهای این شهر مقدس است. احداث این بازار در سال 1354 به دستور پهلوی دوم و با هدف ساماندهی و رونق بخشیدن به تجارت در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) آغاز و 11 ماه بعد هم در سال 1355 تکمیل شد. نام این بازار برگرفته از نام امام رضا (ع) است و به عنوان نمادی از ارادت مردم به این امام همام شناخته میشود. این بازار در بدو تاسیس، با مساحتی حدود 25 هزار متر مربع و 300 مغازه احداث شد. اما در طول سالهای متمادی، با توسعه و بازسازیهای انجام شده، مساحت این بازار به بیش از 70 هزار متر مربع و تعداد مغازهها به بیش از 1000 واحد افزایش یافته است.
امروزه، بازار رضا به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده ایران، به محلی برای عرضه انواع کالاها و خدمات تبدیل شده است. این بازار، علاوه بر رونق اقتصادی، نقش مهمی در جذب گردشگران و زائران به مشهد ایفا میکند. در طول سال، به ویژه در ایام تعطیلات و مناسبتهای مذهبی، این بازار مملو از زائران و گردشگرانی است که برای خرید سوغات و یادگاری به این مکان مراجعه میکنند. از برخی از ویژگیهای بارز این بازار می توان به این موارد اشاره کرد:
⦁ معماری سنتی و چشمنواز
⦁ تنوع و گستردگی محصولات
⦁ کیفیت مطلوب اجناس
⦁ قیمت مناسب
⦁ دسترسی آسان
⦁ امکانات رفاهی مناسب
بخشهای مختلف بازار مشهد
بازار رضا، با دارا بودن بیش از 1000 واحد صنفی، به بخشهای مختلفی تقسیم میشود که هر کدام به عرضه نوع خاصی از کالاها و خدمات اختصاص دارند. این بازار دارای دو طبقه است که هر کدام به بخشهای مختلفی تقسیم میشوند. در طبقه همکف، تنوع و گستردگی محصولات بیشتر است و بخشهای اصلی بازار، مانند بخش سوغات، خوراکی و پوشاک در این طبقه قرار دارند. در طبقه اول این بازار هم می توانید سری به مغازه های سنگتراشی، فیروزهتراشی، صنایع دستی و حتی آتلیههای عکاسی بزنید. برخی از بخشهای مهم این بازار عبارتند از:
⦁ بخش پوشاک: شامل انواع پوشاک زنانه، مردانه و بچگانه، کیف و کفش، روسری و شال و…
⦁ بخش سوغات: انواع سوغات مشهد، از جمله زعفران، نبات، انگشتر فیروزه، مهر و تسبیح، سجاده و جانماز و…
⦁ بخش خوراکی: انواع خوراکیهای سنتی و محلی مشهد، مانند زرشک، پسته، نخودچی، کشمش، زعفران و…
⦁ بخش زیورآلات: انواع زیورآلات طلا و نقره، بدلیجات، ساعت و…
⦁ بخش فرش و تابلوفرش: انواع فرش و تابلوفرشهای نفیس ایرانی
⦁ بخش عطاری: انواع گیاهان دارویی، عرقیات گیاهی و…
⦁ بخش صنایع دستی: انواع صنایع دستی ایرانی، مانند خاتمکاری، میناکاری، قلمزنی و…
معماری بازار رضا مشهد
بازار رضا با معماری سنتی ایرانی و اسلامی، یکی از زیباترین و چشمنوازترین بازارهای ایران است. نمای بیرونی بازار با آجرکاری و کاشیکاریهای نفیس تزئین شده است و در ورودی بازار، طاقنماها و مقرنسکاریهای زیبا، جلوهای باشکوه به بازار میدهد. در داخل بازار، سقف بلند و گنبدی، نورگیرهای متعدد و ستونهای آجری، فضایی دلانگیز و خاطرهانگیز را خلق کردهاند.
بازار رضا دارای دو راسته اصلی موازی شرقی-غربی است که توسط هشتیها و چهارسوقها به هم متصل میشوند. ۶ بازار مجزا که هر بازار به یک هشتی منتهی می شود. در راستههای اصلی، مغازهها در دو طرف به صورت قرینه قرار گرفتهاند و سقف راستهها با طاقهای ضربی و گنبدهای کوچک پوشیده شده است. در هشتیها و چهارسوقها، فضایی باز و گنبدی شکل وجود دارد که نور و تهویه را به داخل بازار هدایت میکند.
از دیگر عناصر معماری بازار رضا مشهد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
⦁ کاشیکاری: در نمای بیرونی، هشتیها، چهارسوقها و سردر مغازهها
⦁ آجرکاری: در نمای بیرونی، ستونها و طاقها
⦁ مقرنسکاری: در ورودی بازار، هشتیها و چهارسوقها
⦁ نقاشی و گچبری: در سقف راستهها، هشتیها و چهارسوقها
⦁ ویترای: در نورگیرهای سقف
معماری بازار رضا، به عنوان نمونهای از معماری سنتی ایرانی، با ویژگیهایی مانند تناسب، تقارن و استفاده از عناصر تزئینی، تجربهای منحصر به فرد از خرید را برای زائران و گردشگران به ارمغان میآورد. این بازار، به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری مشهد، علاوه بر رونق اقتصادی، نقشی مهم در حفظ و احیای معماری سنتی ایرانی ایفا میکند.
دیدنی های نزدیک بازار رضا مشهد
بازار رضا در یکی از پرترددترین و گردشگریترین مناطق مشهد واقع شده است. به همین دلیل، در اطراف این بازار، دیدنیها و جاذبههای گردشگری متعددی وجود دارد. برخی از دیدنیهای نزدیک بازار عبارتند از:
⦁ حرم مطهر امام رضا (ع): که در فاصله چند قدمی بازار قرار دارد.
⦁ مسجد گوهرشاد: این مسجد که در ضلع جنوبی حرم مطهر امام رضا (ع) قرار دارد، یکی از زیباترین و باشکوهترین مساجد ایران است.
⦁ موزه آستان قدس رضوی: این موزه که در صحن کوثر حرم مطهر امام رضا (ع) قرار دارد، یکی از بزرگترین و غنیترین موزههای ایران است. در حین بازدید از این موزه می توانید سری هم به موزه مردم شناسی مشهد بزنید که در خارج از حرم و سمت راست سردر غربی صحن جامع رضوی واقع شده است.
⦁ مدرسه علمیه عباسقلی خان: واقع در خیابان نواب صفوی مشهد، یکی از زیباترین مدارس علمیه ایران.
علاوه بر این موارد، از جاهای دیدنی نزدیک به بازار رضا می توان به این موارد اشاره کرد:
⦁ بازار سرشور در خیابان نواب صفوی مشهد
⦁ آرامگاه فردوسی در فاصله 32 کیلومتری بازار
⦁ بازار 17 شهریور در فاصله 750 متری بازار امام رضا
⦁ خانه توکلی در خیابان نواب صفوی مشهد
⦁ پارک کوهسنگی در شمال غربی مشهد
⦁ پارک ملت مشهد در فاصله 15 کیلومتری بازار
⦁ آرامگاه خواجه ربیع در فاصله 8 کیلومتری بازار
علاوه بر دیدنیهای ذکر شده، رستورانها، کافهها و مراکز خرید متعددی در اطراف بازار وجود دارد که می توان به این موارد اشاره کرد:
⦁ رستوران الماس در فاصله ۱ کیلومتری بازار
⦁ رستوران هتل کریم خان در فاصله ۱.۱ کیلومتری بازار
⦁ رستوران قصر عتیق در فاصله ۳.۴ کیلومتری بازار
⦁ هتل اترک در فاصله ۱.۱ کیلومتری بازار
⦁ هتل مینو در فاصله ۱.۳ کیلومتری بازار
⦁ هتل پارسیس در فاصله ۲.۹ کیلومتری بازار
نکاتی برای خریدی به یاد ماندنی در بازار رضا مشهد
بازار رضا مشهد، به عنوان یکی از بزرگترین و مشهورترین بازارهای ایران، فرصتی عالی برای خرید سوغات و یادگاری به شما میدهد. در اینجا به برخی از نکاتی که برای خریدی به یاد ماندنی در این بازار باید به آنها توجه کنید، اشاره میکنیم:
⦁ قبل از رفتن به بازار، لیستی از اقلامی که نیاز دارید تهیه کنید تا از خریدهای غیرضروری و پشیمانی بعد از آن جلوگیری کنید.
⦁ چانهزنی در بازار رضا امری رایج است و میتوانید با چانهزنی، اجناس را با قیمت مناسبتر خریداری کنید.
⦁ قبل از خرید، از اصالت و کیفیت اجناس اطمینان حاصل کنید.
⦁ برای خرید، به مغازههای معتبر و شناخته شده مراجعه کنید.
⦁ قبل از خرید، قیمت اجناس را در مغازههای مختلف مقایسه نمایید.
⦁ به نکات امنیتی توجه کرده مراقب جیببرها و کلاهبرداران باشید.
⦁ بعد از خرید، اجناس را به دقت بررسی کنید تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
⦁ با توجه به اینکه باید پیادهروی زیادی در بازار انجام دهید، کفش مناسب بپوشید.
⦁ به دلیل گرمای بازار، آب آشامیدنی به همراه داشته باشید.
⦁ از حمل پول نقد زیاد خودداری و از کارتهای بانکی استفاده کنید.
⦁ در ایام تعطیل و مناسبتهای مذهبی، بازار بسیار شلوغ است و قیمت اجناس نیز ممکن است کمی افزایش یابد.
⦁ در برخی از فصول، حراجیهای مختلفی در بازار برگزار میشود که میتوانید از آنها برای خرید ارزانتر استفاده کنید.
منبع : ایران تراول 24